Πέρα από τη δική μας υπόσταση, καλό είναι να σκεφτούμε ότι η κάθε μας πράξη δεν έχει αντίκτυπο μόνο σε εμάς τους ίδιους. Το μεγαλύτερο κακό το κάνουμε στις γενιές που έρχονται και που θα έρθουν. Σε δύο με τρεις γενιές από τώρα τα παγκόσμια προβλήματα θα έχουν επιδεινωθεί σε τέτοιον βαθμό, ώστε η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών στον κόσμο να στερείται αγαθά και πόρους που για εμάς σήμερα είναι αυτονόητα.
Ένα μέρος του παρακάτω υλικού αφορά τον μυστηριώδη καθηγητή Λιαντίνη. Πέρα από πόσο ασπαζόμαστε το σύνολο των ιδεών του, ο λόγος που παρουσιάζεται πιο κάτω είναι ότι μερικά από αυτά που είχε πει ήταν προφητικά για τη σημερινή ελληνική κλίση.
Λιαντίνης - Ζούμε σε βάρος των μελλοντικών γενεών
Απόσπασμα από ηχογραφημένο μάθημα του Λιαντίνη προς τους μετεκπαιδευόμενους δασκάλους του Μαράσλειου Διδασκαλείου.
Είναι το προτελευταίο μάθημα και πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαΐου του 1998. (http://www.liantinis.org).
Το αποχαιρετιστήριο γράμμα του Λιαντίνη
Το παρακάτω γράμμα είναι και το αποχαιρετιστήριο γράμμα του Λιαντίνη. Πριν δώσει τέρμα στη ζωή του, τον απασχολούσε σε μεγάλο βαθμό ο εγωιστικός και ο επιπόλαιος τρόπος που φερόμαστε έμμεσα στις νέες γενιές. Μας δόθηκε ένα δώρο από τους γονείς μας και εμείς το κατασπαταλούμε και δεν σεβόμαστε τα παιδιά μας.
Το γράμμα αυτό αποτελεί τη πνευματική διαθήκη του πατέρα Λιαντίνη προς τη κόρη του. Αλλά και ο αποχαιρετισμός του σε αυτή. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Λιαντίνης απέφυγε να συναντήσει τη κόρη του για να της μιλήσει για την απόφαση του και να την αποχαιρετήσει. Γνώριζε ότι θα ήταν μια πολύ δύσκολη στιγμή για εκείνον και κυρίως για το παιδί του. Της είχε μεγάλη αδυναμία. Γνώριζε, επίσης, ότι το γράμμα θα έβλεπε κάποτε το φως της δημοσιότητας. Ήξερε βλέπετε όσο κανένας άλλος τη γυναίκα του και τις αδυναμίες της. Έτσι λοιπόν μας άφησε ένα έξοχο κείμενο, άκρως διαφωτιστικό, σημείο αναφοράς θα λέγαμε για κάθε ερευνητή του φαινομένου Λιαντίνης.
Διοτίμα μου,
Φεύγω αυτοθέλητα. Αφανίζομαι όρθιος, στιβαρός και περήφανος. Ετοίμασα τούτη την ώρα βήμα- βήμα ολόκληρη τη ζωή μου, που υπήρξε πολλά πράγματα, αλλά πάνω από όλα εστάθηκε μια προσεκτική μελέτη θανάτου. Τώρα που ανοίγω τα χέρια μου και μέσα τους συντρίβω τον κόσμο, είμαι κατάφορτος με αισθήματα επιδοκιμασίας και κατάφασης.
Πεθαίνω υγιής στο σώμα και στο μυαλό, όσο καθαρό είναι το νωπό χιόνι στα όρη και το επεξεργασμένο γαλάζιο διαμάντι.
Να ζήσεις απλά, σεμνόπρεπα, και τίμια, όπως σε δίδαξα. Να θυμάσαι ότι έρχουνται χαλεποί καιροί για τις νέες γενεές. Και είναι άδικο και μεγάλο παράξενο να χαρίζεται τέτοιο το δώρο της ζωής στους ανθρώπους, και οι πλείστοι να ζούνε μέσα στη ζάλη αυτού του αστείου παραλογισμού.
Η τελευταία μου πράξη έχει το νόημα της διαμαρτύρησης για το κακό που ετοιμάζουμε εμείς οι ενήλικοι στις αθώες νέες γενεές που έρχουνται. Ζούμε τη ζωή μας τρώγοντας τις σάρκες τους. Ένα κακό αβυσσαλέο στη φρίκη του. Η λύπη μου γι' αυτό το έγκλημα με σκοτώνει.
Να φροντίσεις να κλείσεις με τα χέρια σου τα μάτια της γιαγιάς Πολυτίμης, όταν πεθάνει. Αγάπησα πολλούς ανθρώπους. Αλλά περισσότερο τρεις. Το φίλο μου Αντώνη Δανασσή, τον αδερφοποιτό μου Δημήτρη Τρομπουκη, και τον Παναγιώταρο το συγγενή μου, γιο και πατέρα του Ηρακλή.
Κάποια στοιχεία από το αρχείο μου το κρατά ως ιδιοκτησία ο Ηλίας Αναγνώστου.
Να αγαπάς τη μανούλα ως την τελευταία της ώρα. Υπήρξε ένας υπέροχος άνθρωπος για μένα, για σένα, και για τους άλλους. Όμως γεννήθηκε με μοίρα. Γιατί της ορίστηκε το σπάνιο, να λάβει σύντροφο στη ζωή της όχι απλά έναν άντρα, αλλά τον ποταμό και τον άνεμο. Το γράμμα του αποχαιρετισμού που της έγραψα το παίρνω μαζί μου.
Σας αφήνω εσένα, τη μανούλα και το Διγενή*, το σπίτι μου δηλαδή, που του στάθηκα στύλος και στέμμα, Γκέμμα πες, σε υψηλούς βαθμούς ποιότητας και τάξης. Στην μεγαλύτερη δυνατή αρνητική εντροπία. Να σώζετε αυτή τη σωφροσύνη και αυτή την τιμή. Θα δοκιμάσω να πορευτώ τον ακριβό θάνατο του Οιδίποδα. Αν όμως δεν αντέξω να υψωθώ στην ανδρεία που αξιώνει αυτός ο τρόπος, και ευρεθεί ο νεκρός μου σε τόπο όχι ασφαλή, να φροντίσεις με τη μανούλα και το Διγενή*, να τον κάψετε σε ένα αποτεφρωτήριο της Ευρώπης
Έζησα έρημος και ισχυρός.
Λιαντίνης
Τη μέρα που θα πέσω έδωσα εντολή
να στεφανωθούν οι μορφές**
Σολωμού στη Ζάκυνθο κ' Λυκούργου
στη Σπάρτη.
* Διγενής: γαμπρός του Δ. Λιαντίνη εκείνη την εποχή.
** Οι μορφές στεφανώθηκαν στις 3/6/1998.
Να σεβαστούμε τις νέες γενιές που θα έρθουν.
Η ομιλία της Cullis-Suzuki, ενός παιδιού 12 ετών, η οποία μάζεψε χρήματα μαζί με άλλα παιδιά, μέλη του ECO, για να παρευρεθεί στην Παγκόσμια Σύνοδο του ΟΗΕ για το Περιβάλλον που έγινε το 1992 στο Ρίο Ντε Τζανέιρο, συγκίνησε όλους τους παρευρισκόμενους και τα ΜΜΕ. Τι έγινε από τότε; Μέσα σε δύο δεκαετίες λίγα πράγματα βελτιώθηκαν. Είναι σαν να μην το άκουσε κανείς μας αυτό το παιδί...
Όλοι μας φταίμε για τον κόσμο αυτό, όπως μας τραγουδούσε το συγκρότημα "Χαοτική διάσταση" πριν πόσα χρόνια. Πρώτα φταίμε εμείς, πρώτα εμείς είμαστε υπεύθυνοι και ύστερα έρχονται οι άλλοι. Αν αρχίσουμε να αναλαμβάνουμε τις δικές μας ευθύνες, κάτι μπορεί να γίνει στο μέλλον...
Πηγές - Προτεινόμενο υλικό για μελέτη
- Ιστοσελίδα The big Picture, Dadaab refugee camp.
- Ιστοσελίδα The big Picture, Too much of a basic human need.
- Ιστοσελίδα The big Picture, http://www.boston.com/bigpicture/2010/07/poverty_within_white_south_afr.html.
- Ιστοσελίδα www.liantinis.org, http://www.liantinis.org/content.php?category=35.
- Ιστοσελίδα Wikipedia, Cullis-Suzuki, http://en.wikipedia.org/wiki/Severn_Cullis-Suzuki.
